TÌNH CA CHO NGƯỜI ĐƯỢC YÊU

CHÚA NHẬT XXVI THƯỜNG NIÊN C

Lc 16, 19 – 31

NGƯỜI GIÀU CŨNG KHÓC

“Los Ricos También Lloran”, được dịch ra tiếng Vịệt-Nam “Người giàu cũng khóc”, là tên của bộ phim truyền hình dài tập của Mexico sản xuất vào năm 1979, đã được chiếu trên truyền hình Việt-Nam vào những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước. Bộ phim đã làm say mê hàng trăm triệu người xem trên khắp thế giới cũng như ở Việt-Nam. Người giàu cũng khóc có nghĩa là việc khóc là bình thường nơi người nghèo, như một câu trong Th1nh Vịnh :”cơm bánh ngày đêm chỉ là châu lụy”.

Người giàu ở Việt-Nam đã khóc chung hai lần và là những lần họ cảm nhận sự giàu sang, lắm bạc tiền, nhà cao cửa rộng chỉ mang tai hoạ, thậm chí nguy hiểm tính mạng. Lầ đầu tiên, đó là vào những năm đầu thập niên 50, với phong trào cải cách ruộng đất, các cuộc đấu tố, diệt địa chủ, cường hào ác bá như một cơn sóng thần đẩm máu trên khắp hai miền Bắc Trung. Giàu đất đai của cải đồng nghĩa với tội ác chống lại nhân dân. Bác Hồ đã khóc và xin lỗi thân nhân các nạn nhân, vì các cấp dưới thi hành sai chính sách.

Lần thứ hai, sau 1975, máu không đổ, không còn cảnh đấu tố tra tấn nữa, nhưng thêm một cơn thủy triều quét sạch “tư sản mại bản”, tức là những người được cho là theo chủ nghĩa tư bản, cũng là bóc lột nhân dân. Bao nhiêu nhà cửa, của cải bị tịch biên: người Hoa có thể ra nước ngoài (Hồng Kông, Đài Loan,…); còn người Việt-Nam thì được đưa đi kinh-tế mới, lao động và xây dựng từ mồ hôi nước mắt, - người giàu cũng khóc - để nếm được cái khổ của người nghèo. Theo quan niệm của nhiều người, đó là công bằng.

Ngày nay, người giàu cũng khóc như người nghèo, tuy nguyên nhân và tính chất hoàn tioàn khác nhau: khi không khóc vì đói khổ, thiếu thốn, thì người giàu lại khóc vì những hậu quả, hệ lụy của đồng tiền. Hãy quan sát mái tóc của những người bước chân vào vũ đài chính trị: mái tóc đen, chải chuốt lúc khởi nghiệp, chẳng mấy chốc đã ngã sang muối tiêu, lúc đầu tiêu nhiều hơn muối, rồi màu muối át màu tiêu và rất mau bạc trắng. Có người cho đó là màu của tình đời, vốn luôn bạc trắng như vôi, mà các vị này nhuốm lấy.

Suy nghĩ, lo âu, đề phòng, thủ thế, mất ngủ,…góp phần làm cho bạc tóc và chỉ thiếu đầu hàng áp lực trầm cảm như thủ tướng Abe của Nhật Bản vừa qua .

Sau những tháng ngày nơm nớp lo âu, cuối cùng điều phủ phàng cũng xảy đến với ông chủ câu lạc bộ bóng đá Chelsea: bà vợ làm đơn ly dị và với những bằng chứng trong tay về sự không trung thành của ông, Abramovich đã phải chia cho bà vợ hơn 11 tỷ.. .đô la, một nửa trong tài sản kêch xù của ông.

Gần như cùng thời gian ấy, phó chủ tịch Hội đồng quản trị FPT Lê-Quang-Tiến cũng đau khổ chia đôi tài sản cho bà vợ được toà cho ly dị. Số tài sản bà vợ được nhận là 1.100 tỷ đồng! Người nghèo không dư nước mắt và thời giờ để khóc vì tình, nhưng biết bao nhiêu lệ rơi trước những tình huống khó khăn, đắng cay và đau đớn người thân phải chịu, mà mình hoàn toàn bất lực vì không có tiền. Họ chỉ còn biết than thân trách phận.

“Kẻ ăn không hết người lần không ra”, rồi cũng đến ngày phải buông xuôi cả những gì có và không có, y hệt như lúc họ vào đời: trắng tay. Và khi tay đã trắng, nghĩa là hoàn toàn bình đẳng về vật chất, họ đến trình diện trước mặt Chúa và tính toán vốn liếng tinh thần, đạo đức, bác ái và hy sinh. Sự khác biệt vĩnh cửu bắt đầu từ đây. Gieo nhân nào, ắt gặt quả nấy! Cũng là sự công bằng ! (x. Lc 16, 25)

Điều khác biệt giữa người nghèo và người giàu, đối với Chúa Giêsu, thật rõ ràng, cả khi sống ở trần gian, lẫn cuộc sống đời đời, ấy là : người nghèo luôn có một cái tên, trong khi người giàu không bao giờ có được.

EL’AZAR (mà chúng ta quen dịch là LAZARÔ) có nghĩa là Thiên-Chúa-Cứu-Giúp: người nghèo được Thiên Chúa cứu giúp, vì họ nhận thức sự thiếu thốn mọi mặt của mình; trong khi người giàu thấy mình thừa thải và chẳng cần những trợ giúp nào, trừ phi nó mang đến lợi lộc và giúp làm đầy thêm tiền bạc danh lợi cho họ.

Người nghèo - với tất cả khổ ải gian truân hứng chịu trong cuộc đời - biết rõ thế trần là “nơi bể khổ” (kinh Phật), là “thung lũng nước mắt” (lacrimarum valle – trong kinh Salve Regina - Lạy Nữ Vương), muốn hay không thì cuộc đời nầy vẫn như câu thơ của thi sĩ Xuân Diệu :”ba phần tư trái đất nầy là nước mắt”; trong khi người giàu quên hẳn điều đó, có thể do vô tình – nghĩa là bị cuộc sống đầy đủ tiện nghi làm mất ý thức - hoặc cố tình dùng tiền tài, danh vọng không chỉ dư thừa, mà còn xa hoa phung phí để tận hưởng tối đa cuộc đời mà họ biết là ngăn ngủi. Họ quên đi nguồn gốc không sạch sẽ của đồng tiền: đồng tiền bẩn làm sao tạo nên hạnh phúc thật. Vì thế không lạ gì khi họ “không nhìn thấy người nghèo” ngày ngày ngồi trước cửa nhà họ, trên đường họ qua lại. Một vài dịp buộc phải đóng góp công khai trong những dịp vận động công cộng, thì vừa miễn cưỡng, vùa tính toán lợi ích quảng cáo khi thấy khó bề thoát được.

Lạy Chúa Giêsu, điều con muốn nghĩ tới hôm nay, là việc trong cuộc sống nầy, con đã và sẽ xếp mình về nhóm nào: anh phú hộ hoặc là Lazarô?

Hình như con không thuộc nhóm nào cả! Sống ở đời, con thèm khát tiện nghi, nở mày nở mặt vì những tiếng khen ngợi, không bao giờ thấy hài lòng với tiền tài danh vọng đang có và đủ khiến nhiều người ngưỡng mộ phân bì. Nghĩa là con luôn thấy mình…nghèo! Con muốn trong cuộc đời dương gian là anh phú hộ, nhưng trước mặt Chúa vẫn được coi như một Lazarô. Nhưng những gì diễn ra trong dụ ngôn của Chúa, lại khác hoàn toàn: Lazarô trong cuộc sống dương gian chịu bao khổ ải, đày đọa, khinh khi, thiếu thốn tinh thần và vật chất, vì thế trước mặt Chúa, ngày sau hết, mới trở thành “người phú hộ” trên Nước Trời, trong lòng tổ phụ Abraham.

Nước mắt đời người, chẳng chóng thì chầy, không ai tránh được phải rơi, mỗi người một cách. Người nghèo khóc, Người giàu cũng khóc: khóc những tháng năm ngắn ngủi trên trần gian hoặc khóc muôn đời ngày sau, là ở sự lựa chọn thái độ sống và hành động của mỗi người.