MỘT CÁI NH̀N CÔNG GIÁO XUYÊN SUỐT
VỀ CUỐN
SỐNG THEO ĐÚNG MỤC ĐÍCH
A CATHOLIC PERSPECTIVE ON THE PURPOSE DRIVEN LIFE
TÁC GIẢ:
LINH MỤC JOSPEH M. CHAMPLIN
CATHOLIC BOOK PIBLISHING CORP.
New Jersey
CHƯƠNG MỘT
MỤC ĐÍCH TÔI SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT
(Một Hành Tŕnh có Mục Đích của Warren - trg 9 – 12)
“ Tôi đang ở đây,trên trái đất nầy, v́ đềiu ǵ?”(Ngày 1 – 7)
Giáo huấn và thực hành [giáo hội] Công Giáo La Mă trùng hợp với một số phần trong thông điệp của mục sư Rick Warren trong cuốn Sống Theo Đúng Mục Đích và mâu thuẫn nhau trong những điểm khác.Tuy nhiên có nhiều điểm tương đồng hơn là bất đồng.
Chương nầy và những chương tiếp theo sẽ đưa ra một cái nh́n Công giáo xuyên suốt về cuốn sách của Rick Warren. Chương nầy sẽ khẳng định và làm phong phú những phần mà hai bên có vẻ trùng hợp nhau. Nó sẽ giải thích và làm sáng tỏ những điểm mà hai bên xem ra c̣n mâu thuẫn nhau.
NHỮNG ĐIỂM KHÁC BIỆT và NHỮNG ĐIỀU CẦN LÀM SÁNG TỎ
§ QUAN PH̉NG và TỰ DO
Trong cuốn sách của ḿnh, mục sư Rick Warren nhấn mạnh rằng Thiên Chúa có một kế hoạch chính xác cho mỗi người trong chúng ta. Đấng Tạo Hoá đă “ấn định từng chi tiết riêng rẽ cho cơ thể bạn”, Thiên Chúa – ông giảng dạy – đă dự tính ngày sinh,ngày chết, nơi chúng ta sinh và nơi chúng ta sẽ sống. Warren bảo vệ ư kiến rằng tất cả mọi yếu tố trong cuộc đời chúng ta là một phần kế hoạch và mục đích của Thiên Chúa đối với chúng ta. Tuy nhiên, ông lại thừa nhận rằng Đấng Tạo Hoá lưu tâm tới sai lầm và tội lỗi con người ( Ngày 2).
Mặt khác, tín hữu Công giáo La Mă gắng sức để giữ cân bằng niềm tin của họ vào sự quan pḥng yêu thương của Thiên Chúa và vào quà tặng là tự do con người do Đấng Tạo Hoá ban cho. Chúng ta nắm bắt thử thách nầy như một mầu nhiệm, như một khía cạnh của điều linh thánh không bao giờ hiểu thấu trọn vẹn được trong cuộc đời nầy.
Làm sao một Vị Thiên Chúa siêu việt lại vừa có thể ở cùng chúng ta mọi phút giây,hướng dẫn chúng ta và che chở cho chúng ta, lại vừa có thể ấp ủ và tôn trọng tự do của chúng ta được có nhiều chọn lựa mà chúng ta đối diện trong cuộc sống?
Sự pha trộn nhiệm mầu giữa Quan pḥng và Tự do trở nên dễ lẫn lộn nhất vào những lúc gặp bi kịch – khi một em bé t́nh cờ rơi xuống từ toà nhà năm tầng và bị chềt, khi một người bị thương một cách bất hạnh do một người lái xe say rượu đụng phải, khi những tên khủng bố đâm hai máy bay vào Toà Tháp Đôi ở thành phố New York.
Vụ tấn công ngày 9/11 làm nỗi bật cái song đề nầy đối với ngừơi Mỹ. Một số ngừơi kêu to :” Làm sao Thiên Chúa có thể làm điều nầy? Tạo sao Thiên Chúa để cho điều nầy xảy ra?”. Cha Mẹ của đứa bé bị chết kia và gia đ́nh của người bị giết trtong tai nạn xe hơi,cũng như những người khác sững sờ v́ những sự kiện đen tối tương tự, có thể cũng đă đặt ra những câu hỏi giống như thế.
Câu trả lời rằng đó là một phần trong kế hoạch của Thiên Chúa hoặc rằng một vị Thiên Chúa tốt lành đă gọi người nầy về [với Người],khó mà an ủi những người đang đau khổ và xét về thần học xem ra không đúng.
Một câu đáp hay hơn có thể tưởng tượng Thiên Chúa đang nói :
“Thảm hoạ ngày 11/9 không nằm trong kế hoạch của Ta. Ta đă có thể ngăn chận bi kịch nầy, nhưng nếu làm như thế, Ta sẽ làm cho con người mất tự do,mất khả năng yêu mến hoặc thù hận, chọn điều thiện hoặc điều ác. Nhưng một khi những sự chọn lựa đó đă được thực hiện và biến cố ấy xảy ra, Ta sẽ đem điều lành ra khỏi sự dữ và đem ánh sáng ra khỏi bóng tối. Và Ta ở gần những ai đoạn trường, những người tâm hồn tan nát, để ban cho họ sức mạnh, ḷng can đảm và an ủi”.
§ AI SẼ ĐƯỢC CỨU ĐỘ?
Có lẽ là khác biệt rơ rệt nhất giữa những ǵ mục sư Warren tuyên bố trong cuốn sách của ông và những ǵ Giáo Hội Công giáo giảng dạy liên quan đến vấn đề Ơn cứu độ. Ai sẽ được cứu độ. Người nào sẽ vào thiên đàng?
Warren hứa rằng “ trên thiên đàng chúng ta sẽ được tái hợp với những người được yêu mến là những kẻ tin”. Như tôi đă chỉ ra trong dẫn nhập, tôi sẽ có thể đọc thấy ở trong lời tiên báo nầy một sự thừa nhận những ǵ các nhà giảng thuyết phái Phúc Âm nói chung có vẻ tin và dạy: chỉ có những ai minh nhiên công nhận Chúa Giêsu là Đấng Cứu Độ,th́ mới được nhận phần thưởng thiên đàng ( Ngày 4)
Giáo huấn Giáo Hội Công giáo La Mă chính thức hiện hành đi theo một lối đi khác
Trên dưới nữa thế kỷ qua, Cha Leonard Feeney, một linh mục New England, bảo vệ ư tưởng rằng chỉ những ai hiện là thành viên Giáo Hội Công giáo La Mă, mới được cứu độ và vào thiên đàng. Câu la-tinh “Extra ecclesiam nulla salus” (ngoài Giáo Hội không có ơn cứu độ), tóm tắt lập trường của Ngài. Ngài biện hộ mạnh mẽ cho khái niệm nầy, giảng dạy nó và được nhiều người ủng hộ. Cuối cùng Vatican đă loại bỏ các quan điểm của Ngài và ra lệnh cho Ngài vừa phải rút lại lởi giảng dạy nầy và thôi giảng dạy như thế.
Bản tóm tắt mới nhất hiện nay của Giáo huấn Công giáo chính thức là cuốn Giáo Lư Giáo Hội Công giáo. Một đoạn văn lập lại lời dạy của Công Đồng Vatican II bốn mươi năm trước khi phát hành cuốn Giáo Lư nầy, tóm tắt lập trường hiện tại của Giáo Hội về [câu hỏi ] “Ai sẽ được cứu độ?”. Dù không phủ nhận tầm quan trọng và giá trị của việc công nhận Giáo Hội và Chúa Giêsu là Đức Chúa, nó quyết định rằng cánh cửa thiên đàng được mở ra cho hết thảy những ai trung thành bước theo những ánh sáng mà Thiên Chúa đă thắp sáng tâm hồn họ.
V́ Chúa Kitô chết cho mọi người và v́ mọi người trên thực tế được kêu gọi đến với một số phận duy nhất như nhau, - số phận vốn thiêng liêng,- cho nên chúng ta phải tin rằng Chúa Thánh Linh ban cho mọi người khả năng được nên những người dự phần vào mầu nhiệm Phục sinh theo cách thế chỉ có Thiên Chúa biết rơ. Những ai không biết Tin Mừng Chúa Kitô và Giáo Hội Người, nhưng t́m kiếm chân lư và thực hiện ư Thiên Chúa theo đúng những ǵ họ hiểu [ ư muốn của Chúa], đều có thể được cứu độ. Ta có thể giả thiết rằng những người như thế đă ao ước được rửa tội một cách rơ ràng, nếu họ biết được sự cần thiết của phép rửa (Điều 1260).
NHỮNG ĐIỀU ĐƯỢC KHẲNG ĐỊNH và NHỮNG ĐIỀU CẦN ĐƯỢC LÀM CHO THÊM PHONG PHÚ
§ 40 NGÀY LINH THÁNH
Mục sư Warren trích dẫn những trường hợp thường gặp trong Kinh Thánh,trong đó những cá nhân hoặc những nhóm người được biến đổi khi chuẩn bị cho một sự kiện thánh thiện độc nhất, trong “ Một Hành Tŕnh với Mục Đích”.
Như vị mục sư Saddleback nầy nhận định, 40 ngày có một ư nghĩa đặc biệt trong Kinh Thánh. Ông Noê đă trải qua 40 ngày trên con tàu và Ông Môsê trải qua 40 ngày trên Núi Sinai. Thiên Chúa cho thành Ninive 40 ngày để thay đổi. Chúa Giêsu chuẩn bị sứ vụ công khai bằng 40 ngày cầu nguyện và ăn chay trong hoang mạc và sau khi sống lại, Người tiếp tục biến đổi các môn đệ trong 40 ngày cho tới khi Người trở về cùng Chúa Cha trên thiên đàng.
Mùa Chay đối với tín hữu Công giáo La Mă cũng có chiều kích giống như thế.
Chúng ta đi đến con số 40 ngày với việc bắt đầu bằng Thứ Tư lễ Tro, đếm các ngày cho tới Phục Sinh và trừ đi các ngày Chúa Nhật. Ngày của Chúa dành cho kỷ niệm vui mừng về sự Phục Sinh hơn là cho việc linh hồn thanh luyện bằng sám hối ăn năn. Trên thực tế, một số vị linh hướng gợi ư rằng chúng ta ngưng các hy sinh Mùa Chay trong các ngày Chúa Nhật và tiếp tục lại vào các ngày thứ hai. Bằng cách ấy, chúng ta sẽ nhắc nhở ḿnh mỗi thuần về sự chiến thằng tội lỗi và sự chết của Chúa Giêsu và sau đó, với một khởi đầu tươi mới, bắt đầu một tuần mới những việc thống hối.
Mục đích trọn vẹn của cầu nguyện, ăn chay và những việc làm bác ái trong Mùa Chay có hai mặt : thứ nhất, nhằm chuẩn bị cho sự tiếp nhận khai tâm phép rửa tội (những ngừơi lớn gia nhập giáo hội) hoặc nhăc lại những lời hứa khi chịu phép rửa (những kẻ đă là thành viên giáo hội)’ kế đến, nhằm tiến sâu hơn vào cuộc khổ nạn của Chúa Kitô. Phần bắt đầu của Mùa Chay tập chú vào khía cạnh phép rửa; phần sau của Mùa Chay tập trung vào cuộc thương khó của Chúa Giêsu.
§ NHỮNG GIÁO HỘI KHỔNG LỒ HOẶC ĐẦY ĐỦ BAN NGHÀNH
Charles Truehart, một phóng viên phái tin lành Tân Giáo, đă dành một năm để nghiên cứu nhiều trong số những giáo hội khổng lồ và đầy đủ ban nghành [phục vụ] ở Hoa Kỳ. Trong bài tiểu luận ông viết vào tháng 8.1996 cho tờ Atlantic Monthly (Nguyệt San Atlantic), ông mô tả một số yếu tố chung cho tất cả các giáo hội nầy : chỗ đậu xe rộng răi; cảnh trí hấp dẫn; ghi danh rơ ràng; nhà tắm sạch sẽ; đón tiếp nồng nhiệt; những bài hát dễ hát, lời giảng dạy thiết thực và vô số những nhóm tự lực giải quyết những vấn đề thực tế đang xảy đến với các thành viên như là những thói nghiện ngập đa dạng hoặc những thử thách về hôn nhân.
Giáo Hội SaddleBack chắc chắn cũng gộp hết những yếu tố hợp thành nầy, nhưng mục sư Warren đă bắt đầu và phát triển cộng đoàn đức tin đông đảo của ông (22.000 thành viên) qua những nhóm nhỏ gặp gỡ nhau mỗi tuần để cầu nguyện,chia sẻ Kinh Thánh và thảo luận.
Một chiếu kích ấn tượng của giáo hội Saddleback và tầm nh́n của Rick Warren là một điều quan tâm đối với những ai đang có nhu cầu ở nơi đây và ở nước ngoài. Những món quà tặng bằng tiền quan trọng và nhân sự đă được trao tặng nhằm giùp đỡ, chẳng hạn, các nạn nhân [cơn siêu băo] Katrina ở Hoa Kỳ và các nạn nhân nghèo đói ở Châu Phi.
Một số giáo xứ Công Giáo La Mă có suy nghĩ hảo huyền đă t́m cách thực hiện một vài trong những cách làm mục vụ thành công nầy, mặc dù nhiều người bị hạn chế làm được như thế do nhiều lư do thực tiễn khác nhau. Mới mẻ, to lớn, những ngôi nhà thờ vùng ngoại ô có khả năng tốt hơn du nhập một số trong các yếu tố chung như các giáo hội khổng lồ nầy. Thêm vào đó, việc thiếu các linh mục đă dẫn đến việc củng cố hợp nhất các giáo xứ , để cuối cùng cũng có thể dẫn tới việc xây dựng một giáo xứ to lớn nhằm trông nom vài đơn vị nhỏ hơn. Những nhà hoạch định chương tŕnh nầy trông cậy vào mô h́nh những giáo xứ phục vụ đa nghành với hy vọng nó sẽ thành công đối với các tín hữu Công Giáo La Mă. C̣n phải chờ xem những cố hắng nầy có thành công chăng.
Thông thường các nhà lănh đạo Công Giáo La Mă cân nhắc với ngạc nhiên, nhưng cũng đặt ra những câu hỏi về sự tăng trưởng và sức sống phi thường của những giáo hội khổng lồ như là Saddleback, biết rơ rằng một số thành viên của nó nguyên là người Công giáo.
§ NHIỀU BẢN DỊCH
Rick Warren kể tên khoảng 15 bản dịch Kinh Thánh khác nhau trong suốt cuốn sách của ông. Các học giả hiện đại ngày nay dịch Kinh Thánh từ những ngôn ngữ gốc. Một số trong những phiên bản ấy có thể chấp nhận được và được người Công giáo La Mă sử dụng. Bản phổ biến nhất là Kinh Thánh Mới của Hoa Kỳ “được dịch từ những ngôn ngữ gốc với việc sử dụng có phê b́nh tất cả mọi nguồn cổ” và được các giám mục Hoa Kỳ chấp thuận.
Tuy nhiên,phụng vụ Công giáo La Mă, đặc biệt là Phụng vụ Thánh Thể hay là Thánh Lễ, theo một bản dịch đăc biệt các bài đọc in trong Sách Bài Đọc được các giám mục Hoa Kỳ và Vatican phê chuẩn. Dù người Công giáo La Mă được tự do dùng các bản dịch khác cho việc đọc và nghiên cứu, tuần nầy sang tuần khác, với chu kỳ ba năm, họ nghe phiên bản Sách Bài Đọc những đoạn trích Kinh Thánh.
Trong suốt thập niên qua, đă có những tranh căi mănh liệt bên trong Giáo Hội Công giáo về bản dịch Sách Bài Đọc chính thức nầy. Những cuộc tranh luận tập trung một đàng chung quanh việc sử dụng ngôn ngữ có tính bao gộp hơn; đàng khác về những giá trị tương đối của một bản dịch sát từ ngữ hơn là hiện đại của văn bản gốc tiếng La-tinh.
§ NHỮNG SẢN PHẨM KHÔNG BỊ QUÁ KHỨ GIAM HĂM
Việc Warren nhấn mạnh rằng “Thiên Chúa có biệt tài trong việc ban cho con người một khởi đầu tươi mới” hoàn toàn trùng khớp với các giáo huấn Công giáo về ḷng trắc ẩn của Chúa Giêsu như là Đấng Cứu Độ và lời hứa của Thiên Chúa chăm sóc các nhu cầu của chúng ta trong tương lai (Ngày 3). Các nhà lănh đạo tinh thần thường cho các cá nhân lời khuyên thực tiễn nầy :”Hăy phó thác qúa khứ cho ḷng nhân từ Chúa, phó thác tương lai cho Ch1ua quan pḥng và hăy sống giây phút hiện tại cho tṛn đầy”.
TỘI
Như Warren phát biểu rất hay, chúng ta là những sản phẩm,nhưng cần phải không được để bị quá khứ giam hăm .
Trong hơn ba thập kỷ tôi đă hướng dẫn một cuộc tĩnh tâm hoặc công tác truyền giáo trong các giáo xứ trên khắp Hoa Kỳ. Chúng bắt đầu với một bài giảng lễ trong tất cả các thánh lễ cuối tuần và theo sau là ba buổi hướng dẫn ban chiều. Thông điệp chiều thứ Bảy và sáng Chúa Nhật tập trung quanh “không đau khổ,không có được : Tội và Tội Lỗi, Tha Thứ và B́nh An”. Sau khi đă thiết lập sự cần thiết và bản chất của một ư thức lành mạnh về tội qua rất nhiều ví dụ, tôi mô tả tội lỗi thật và giả, minh hoạ sự đau khổ sâu xa mà tội gây nên cùng với sự hậu quả tất nhiên là cần đến sự tha thứ và chữa lành của Chúa. Sau đó bài giảng t́m cách tạo ra một h́nh ảnh ấp cúng về Chúa Giêsu là Đấng Cứu Độ, Đấng trong lời nói và việc làm thường xuyên chỉ cho thấy ḷng thương xót của Chúa, Đấng vừa có thể tha thứ tội lỗi của chúng ta lại vừa có thể chữa lành tâm hồn chúng ta. Bài giảng cũng đưa ra bí tích Sám Hối,Hoà Giải hay là Xưng Tội của Công Giáo trong một cái nh́n lôi cuốn.
Thông điệp nầy dành cho mọi người hiện diện, nhưng nó có một ảnh hưởng đặc biệt với một số ít những người đang mang trong ḿnh một gánh nặng tội và tội lỗi, đôi khi đă rất nhiều năm. Phản ứng tích cực đối với việc tŕnh bày ấy luôn luôn là đáng khích lệ.
Lá thư sau đây là một minh hoạ ấn tượng cho những đáp ứng đó:
Tôi cảm thấy bị thúc ép viết một ít hàng để nói với Cha về những thay đổi đang diễn ra trong cuộc đời tôi. Cha có thể không nhớ tôi, nhưng một ít tuần qua, lời cầu thay nguyện giúp của Cha với Chúa đă thay đổi cuộc đời của tôi. Tôi đă mang trong ḿnh tội lỗi hơn bốn mươi năm qua và cuộc tĩnh tâm nầy đă cho tôi sức mạnh và can đảm đón nhận Bí Tích Hoà Giải. Tôi đă cầu nguyện để có thể làm việc nầy đă từ rất,rất lâu - để xóa bỏ đau khổ muộn phiền và tội lỗi mà tôi cảm nhận – và Thiên Chúa đă dẫn tôi đến với Cha và với buổi tĩnh tâm. Cuộc đời tôi đă thay đổi. Tôi cảm thấy an b́nh và gần gũi với Chúa Giêsu. Xin Chúa chúc lành cho Cha và cho việc lành Cha làm v́ Danh Người. Tôi sẽ luôn nhớ đến Cha trong kinh nguyện.
PHẬT Ư – BỰC BỘI
Tất cả chúng ta đểu đă bị xúc phạm hoặc bị làm tổn thương trong quá khứ bởi lời nói,việc làm và điều quên sót của một ai đó. Điều ấy có thể gây ra điều phật ư hoặc tệ hại hơn nữa à thù hận. Cho đến khi bỏ đi những tâm t́nh sâu kín hoặc những quan điểm ấy, chúng ta sẽ không có được một sự an b́nh sâu xa. Hơn thế nữa, nói như Warren, chúng tacó thể v́ thế mà bị sự phật ư và giận dữ nầy lái đi.
Đáng buồn thay, tâm trí chúng ta có khuynh hướng tiếp tục chiếu lại,như một băng ghi âm, sự kiện hoặc kinh nghiệm gây tổn thương vốn đến lượt nó làm sống lại những t́nh cảm thầm kín. Tập trung vào thời khắc bây giờ và hướng tâm trí chúng ta khỏi quá khứ, có thể mau chóng xua tan tính chất tiêu cực và giúp chúng ta hướng về phía trước với ḷng ḷng thanh thản và quyết tâm.
THÔI GẮN BÓ.
Tại một buổi họp với hơn 100 người thảo luận cuốn Sống Theo Đúng Mục Đích, nhiều người chỉ ra rằng lời giảng dạy trong cuốn sách về việc bớt gắn bó với cái hiện tại và nơi nầy để tập chú hơn vào sự sống đời sau , đă có ảnh hưởng ngay tức khắc trên đời sống của họ. Có một người, cách riêng, thấy là bổ ích câu chuyện James Dobson kể về giải thưởng quần vợt của ḿnh từng được trưng bày một cách hănh diện ở pḥng trưng bày kỷ niệm của nhà trướng, nhưng nhiều năm sau, trong một kỳ tu bổ toà nhà, nó bị lấy đi và ném vào một thùng rác.
§ TIÊU ĐIỂM VỀ SỰ SỐNG ĐỜI SAU.
Theo cách song song, sự nhấn mạnh của vị mục sư giáo hội Saddleback về cơn đói của con người đối với sự bất tử và kế hoạch của thiên Chúa đối với tương lai vĩnh cửu, tương đương sát sao với giáo huấn và thực hành Công giáo La Mă (Ngày 4). Warren phát biểu :” Các bạn có một bản năng bẩm sinh mong mỏi sự bất tử”, bằng việc đối chiếu cuộc sống tương đối ngắn ngủi trên trái đất với viễn cảnh chúng ta sẽ sống vĩnh cửu đời sau.
Là linh mục, nhà giáo dục và cây bút b́nh luận cho tờ New York Times, Đức Ông Lorenzo Albacete, trong cuốn sách của ông Goa at the Rotz : Attraction to Infinity ( Thiên Chúa ở…), thường xuyên lưu ư rằng tâm hồn con người mong mỏi sự vô tận, sự vĩnh cửu,sự bất tử. Hơn thế nữa, các nghi thức Công giáo La Mă từ ban bí tích rửa tội cho đến an táng và liên tục giữa hai nghi thức ấy, không ngừng lập đi lập lại rằng ơn nầy ban cho chúng ta một nếm cảm trước thiên đàng ở ngay nơi đây và một lời hứa về cuộc sống vĩnh cửu mai sau.
Chương nầy về đoạn thứ nhất của cuốn Sống Theo Đúng Mục Đích có thể chỉ ra rằng người Công giáo La Mă hoàn toàn đồng ư với nhiều trong số những lời giảng dạy của mục sư Rick Warren. Tuy nhiên, nó cũng sẽ là cho nỗi lên nhu cầu, hoặc chí ít là tính chất lợi ích, của một cái nh́n Công giáo về một số điểm trong cuốn sách của ông.
Nhatrang, ngày lễ kính Thánh Cả Giuse,19.03.2009
BTGH
Mời đọc thêm
Xem các bài viết khác trong Nguyễn Thế Bài.